Bugün 14 Ağustos Bugün AKP nin 22 kuruluş yıl dönümü
Kasım 2002 de iktidara gelen Bostancı Escort ve yaklaşık 21 yıldır da kesintisiz biçimde iktidarda olan AKP nin idaresinde Türkiye iktisatta tarihinin en sıkıntı devirlerinden birini yaşıyor
Özellikle Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçilen son 5 yılda Türkiye kur Ümraniye Escort krizleri ve yüksek enflasyonla karşı karşıya kaldı
YÜKSEK ENFLASYON VE BESİN SORUNU
Halkın çoğunluğunun güvenmediği TÜİK in resmi enflasyonu temmuzda yüzde 47 8 olurken bu oran Enflasyon Araştırma Kümesi ENAG Kartal Escort tarafından yüzde 112 9 olarak hesaplandı
Ekim 2022 de yüzde 85 5 ile 24 yılın tepesine çıkan resmi enflasyonun da önümüzdeki aylarda tekrar bu düzeylere yaklaşması bekleniyor
Temmuz ayı prestijiyle yıllık besin enflasyonu yüzde 70 4 olarak hesaplayan Türk İş dört kişilik bir ailenin sağlıklı istikrarlı ve kâfi beslenebilmesi için yapması gereken aylık besin harcaması fiyatının temmuz ayında açlık sınırı 11 bin 658 10 TL olduğunu açıkladı
Bu sayı daha birinci aydan artırımlı taban fiyat olan 11 bin 402 TL yi aşmış oldu
Türk İş e nazaran Besin harcaması ile giysi konut kira elektrik su yakıt ulaşım eğitim sıhhat ve gibisi gereksinimler için yapılması mecburî başka aylık harcamalarının toplam meblağı ise yoksulluk sınırı 37 bin 974 10 TL’ye yükseldi
4 kişilik hanede 2 kişi minimum fiyat aldığında bu sayı yoksulluk sonunun yüzde 60 ına fakat denk geliyor
Türkiye de nüfusun yaklaşık yüzde 80 lik kısmının Türk İş in açıkladığı yoksulluk hududunun altında yaşadığı kestirim ediliyor
KUR KRİZLERİ TL DE SONU GELMEYEN BEDEL KAYIPLARI
Türkiye iktisadı son yıllarda sık sık kur krizleriyle karşı karşıya kaldı Türk lirası dünya genelinde son yıllarda en çok bedel kaybeden para üniteleri sıralamasında daima birinci sıralarda yer aldı
2018 yılına 3 75 düzeyinde başlayan dolar kuru bugün 27 nin üzerinde bulunuyor
Mayıs 2023 seçimden evvel rezerv satışları süreç kısıtlamaları kur muhafazalı mevduat KKM uygulaması ve dövizden TL ye geçişi zorlayan düzenlemelerle tutulan döviz kurları seçim sonrasında kademeli olarak serbest bırakıldı
Yüksek cari açık düşük rezerv ve yüksek enflasyon nedeniyle önümüzdeki aylarda TL de bedel kaybının ve dolar kurunda yükselişin devam etmesi bekleniyor
DIŞ BORÇ CARİ AÇIK VE REZERV SORUNU
Seçim öncesinde uygulanan faiz ve kur siyaseti cari açığı patlattı
Haziranda turizm gelirleri sayesinde fazla verilse de 2023 ün birinci yarısında cari istikrar 36 8 milyar dolarlık yüksek açık verdi Açığın kredi büyümesini ve ithalatı
sınırlayan tedbirlere karşın temmuzda yükselmesi bekleniyor
Derin negatif gerçek faiz ortamaında yüksek enflasyon ve dolar kurundaki artış beklentisi başta altın ve otomotiv olmak üzere ithalatı körüklüyor
Seçim sonrasında artışa geçse de Merkez Bankası nın TCMB swap hariç net rezervi 49 1 milyar dolarla tarihi düşük düzeylere yakın seyrediyor
Üstelik TCMB nin bilançosunda swap ve depo hesabında yaklaşık 45 milyar dolarlık dış borç bulunuyor
Türkiye nin dış borcu ise 31 Mart prestijiyle 476 milyar dolarla rekor düzeyde bulunuyor Vadesine 1 yıl ve daha az kalan kısa vadeli borç da 207 4 milyar dolarla tarihi tepede seyrediyor
BARINMA KRİZİ
Türkiye kur ve enflasyon krizleriyle birlikte son yıllarda derinleşen bir barınma kriziyle karşı karşıya
Konutun yerli ve yabancı sermaye için bir yatırım aracı haline getirilmesiyle birlikte milyonlarca vatandaş konut kriziyle karşı karşıya kaldı mesken sahipleri ile kiracılar adeta birbirine girdi
Yabancı zenginler konut satın alarak vatandaşlık alırken Türk vatandaşları konuta erişemez oldu
Gayrimenkul Hukuku Derneği GHD Lideri Avukat Ali Güvenç Kiraz kira tahliye davalarının 2022 yılının tamamında 22 bin olurken bu yılın birinci 6 ayında 47 bine ulaştığını açıkladı
2023 yılı Mayıs ayı prestijiyle Türkiye genelinde ortalama konut fiyat artış suratı yüzde 103 6 oldu Konut fiyatlarında son üç yıldaki birikimli artış oranı ise yüzde 546 ya ulaştı
TCMB sayılarına nazaran 100 metrekare bir konutun ortalama fiyatı Türkiye genelinde 2 milyon 357 bin TL ye İstanbul da 3 milyon 600 bin TL ye yükseldi
YETİŞ YA ARAP
Hükümet ekonomik krizden çıkış için devayı Körfez deki Arap krallıklarından gelecek dövizde arıyor
Başta Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve iktisat idaresi olmak üzere birçok hükümet temsilcisi sık sık Körfez ülkelerini ziyaret ederek Türkiye ye para göndermelerini istiyor
Son olarak Erdoğan geçen ay Suudi Arabistan Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar ı kapsayan bir tıp düzenlemiş ve çeşitli yatırım mutabakatları yapmıştı
Döviz meşakkati nedeniyle birçok stratejik varlığın başta Araplar olmak üzere yabancılara satılması planlanıyor
Tepkilere ve barınma krizine karşın gayrimenkul alımı karşılığı vatandaşlık verilmesi uygulaması da devam ediyor
